Wokół świadomości ekologicznej – definicje, uwarunkowania kulturowo-polityczne, wybrane koncepcje normatywne

Wokół świadomości ekologicznej – definicje, uwarunkowania kulturowo-polityczne, wybrane koncepcje normatywne

Treść zaprezentowanego w niniejszej książce wywodu to swoiste podsumowanie, ale i kolejny krok na drodze naszych wieloletnich badań dotyczących świadomości ekologicznej oraz formalnej i nieformalnej pracy dydaktycznej w obszarze jej kształtowania. Do jej napisania skłoniło nas rosnące zainteresowanie społecznymi skutkami kryzysu środowiskowego wśród badaczy akademickich, nauczycieli, dziennikarzy, publicystów czy w końcu zwykłych ludzi coraz częściej bezpośrednio doświadczających negatywnych konsekwencji współczesnych problemów ekologicznych. Kwestia destrukcji środowiska przyrodniczego oraz efektów tego stanu rzeczy dla różnych obszarów funkcjonowania społecznego staje się także coraz bardziej powszechnym komponentem programów nauczania ustawicznego i w szkolnictwie wyższym. Kluczowym celem edukacji ekologicznej stało się poszukiwanie odpowiedzi na pytania o to, czym jest, jaka jest i jaka powinna być społeczna świadomość ekologiczna, aby zapobiec dalszemu pogłębianiu się ryzyka katastrofy ekosystemu biosfery. W naszym założeniu książka ta ma być wprowadzającym – ale wyczerpującym przynajmniej na poziomie podstawowym – kompendium w zakresie wskazanej tematyki. Jako autorzy chcielibyśmy zaznaczyć ponownie, że niniejszy tom stanowi dla nas zarówno podsumowanie naszych dotychczasowych doświadczeń badawczych i dydaktycznych, jak i jeden z pierwszych tak kompleksowo ujętych owoców tej pracy. Nie jest to nasz krok ostatni. To wciąż początek. Mamy nadzieję, że dla wielu – zarówno profesjonalnych badaczy, nauczycieli, studentów, jak i zwykłych, zatroskanych o los planety jednostek – nasza książka stanie się inspiracją na polu aktywności na rzecz poprawy jakości środowiska przyrodniczego oraz trwania obecnych form życia na Ziemi. (ze...
Utopie i dystopie: wizje polityki  i ustrojów politycznych

Utopie i dystopie: wizje polityki
i ustrojów politycznych

Rozpocząć warto od tego, że sam tytuł monografii jest bardzo „chwytliwy”. Sugeruje on, że redaktorzy i autorzy dostrzegają dwuaspektowość rozważań o wizjach polityki. Ich ambicją staje się przeanalizowanie z jednej strony wizji utopijnych, a z drugiej – wizji dystopijnych. Współcześnie obie z nich zyskują swoją wyrazistą polityczno-symboliczną reprezentację: przedstawiciele ruchów populistyczno-autorytarnych obwieszczają coraz to bardziej atrakcyjne programy zapewnienia „ludowi” utopijnej szczęśliwości, z kolei przedstawiciele ruchów antyglobalistycznych, antykapitalistycznych czy proekologicznych przestrzegają przed dystopijnym samounicestwieniem planety. Nie mam zatem wątpliwości, że podjęta problematyka jest ważna, aktualna i wymagająca naukowej refleksji. Z recenzji wydawniczej dra hab. prof. UWr Przemysława Żukiewicza Książka jest owocem konferencji naukowej, która odbyła się w październiku 2020 roku – w formie hybrydowej – na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.  W toku dyskusji uczestnicy swą uwagę skoncentrowali między innymi wokół następujących zagadnień szczegółowych: – wpływ zjawisk demograficznych (takich jak wzrost oczekiwanej długości życia, możliwe zniesienie bariery śmierci) na naturę znanych zjawisk życia politycznego; – możliwa ewolucja reżimów demokratycznych; – dalsza legitymizacji lub erozja demokracji przedstawicielskich; – przemiany modeli przywództwa; – wpływ przemian technologicznych na polityki szczegółowe, m.in. ekologiczną, zdrowotną, społeczną, pracy; ewolucję instytucji państwa; – nowe ideologie i ruchy społeczne; – kierunki rozwoju myśli politycznej w Polsce i na świecie; – modele gospodarek (szczególnie jej robotyzacja i cyborgizacja) i ich wpływ na reżimy polityczne; – przyszłość wolności słowa i swobód politycznych; – ewolucja władzy politycznej; – wpływ rozwoju sztucznej inteligencji na politykę; – wizje kulturowe i ich wpływ na politykę (m.in. w kinematografii oraz sztuce); – różnice i podobieństwa projektów polityki w państwach tzw. Pierwszego i Trzeciego Świata; – znaczenie odkryć astronomicznych, fizycznych, chemicznych i przyrodniczych dla kierunków rozwoju...
Zjawiska migracji i uchodźstwa w kulturze i sztuce w XX i XXI wieku

Zjawiska migracji i uchodźstwa w kulturze i sztuce w XX i XXI wieku

Kolejny tom z cyklu publikacji prezentujących refleksje i wyniki badań nad powiązaniami i współzależnościami zjawisk społeczno-politycznych z działaniami z zakresu kultury i sztuki. Motywem przewodnim monografii zbiorowej redaktorzy uczynili kwestie reakcji środowisk kulturotwórczych i artystycznych na zjawiska migracji i uchodźstwa w XX i XXI wieku. Kwerenda poprzedzająca powstanie książki wykazała, że istnieje potrzeba rozwijania badań w tym obszarze. Efektem tego jest zbiór ośmiu artykułów naukowych, których autorzy poprzez film, literaturę i muzykę przyglądają się wieloaspektowym mechanizmom migracji i...
Wojna jako źródło inspiracji w kulturze i sztuce. Literatura. Propaganda. Tożsamość

Wojna jako źródło inspiracji w kulturze i sztuce. Literatura. Propaganda. Tożsamość

Kolejna z cyklu poświęconego badaniom zależności zjawisk społeczno-politycznych, przede wszystkim konfliktów powstających w życiu publicznym, z działalnością na niwie kultury i sztuki. Wyodrębniono w niej dwie części: Obraz wojny w wybranych dziełach literackich oraz Kultura i sztuka wojenna jako element oddziaływania propagandowego i budowania tożsamości narodowej. Autorami artykułów są pracownicy Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych UKW oraz kilkunastu krajowych ośrodków naukowych, wśród których są zarówno doświadczeni badacze problematyki, jak i osoby debiutujące w tej dziedzinie. W ramach cyklu wydano dotychczas następujące publikacje: — Konflikty w przestrzeni kulturowej, Wyd. UKW, Bydgoszcz 2015 — Społeczno-polityczne inspiracje w kulturze i sztuce wizualnej, Wyd. UKW, Bydgoszcz 2016 — Kultura zaangażowana: szkice społeczno-polityczne, Wyd. UKW, Bydgoszcz 2016 — Motyw wojny w kulturze i sztuce wizualnej, Wyd. UKW, Bydgoszcz...
Kultura zaangażowana. Szkice społeczno-polityczne

Kultura zaangażowana. Szkice społeczno-polityczne

Kultura zaangażowana nierozerwalnie wiąże się także z polityką. W tym kontekście określenie to można pojmować przynajmniej na trzy sposoby. Z jednej strony, jako działania propagandowe w danym systemie politycznym, wykorzystywane przez władzę do manipulowania społeczeństwem. Z drugiej strony, jako działania opozycyjne ze strony społeczeństwa, mające na celu walkę z systemem lub jego większymi czy też mniejszymi niedoskonałościami. W obu powyższych przykładach występuje silne zaangażowanie zarówno władzy, jak i obywateli (społeczeństwa). Sztuka staje się więc narzędziem w polityce, nośnikiem określonych idei i wartości, sposobem artykulacji interesów poszczególnych uczestników gry politycznej. Z trzeciej strony kultura zaangażowana przejawia się poprzez wszelkiego rodzaju wydarzenia czy postaci historyczne, które stają się inspiracją do szerszej dyskusji poprzez sztukę i w sztuce. W tym przypadku zaangażowanie w „walkę” z kimś lub czymś jest mniejsze, to raczej forma opowieści, narracja obserwatora, a nie osoby zaangażowanej. Autorzy niniejszego tomu mają pełną świadomość, iż proponowana przez nich publikacja stanowi jedynie minimalną część dorobku nauk humanistycznych i społecznych od wielu lat analizujących różnorodne przejawy szeroko postrzeganej kultury zaangażowanej. Jednocześnie jednak żywią przekonanie, iż wobec dynamicznych przekształceń rzeczywistości jest to wciąż kropla w morzu potrzeb. Stąd też bierze się nasza nadzieja, iż monografia ta będzie ciekawym, wartościowym i potrzebnym uzupełnieniem dotychczasowych dyskusji dotyczących tematu, który poruszyliśmy w prezentowanym...