Product Description
Odmienność kulturowa umieszczana jest w określonych kontekstach społecznych. Istniejące w społeczeństwie mechanizmy kulturowe doprowadzają do takiego jej postrzegania, że przechodzi ona w „obcość”, która podlega procesowi wartościowania – zarówno pozytywnego, jak i negatywnego. Jeśli jest to waloryzacja, wówczas mówimy o społecznej akceptacji zachowań pewnych jednostek czy grup ludzkich, a ich odmienność może być wówczas odbierana jako swoiste dziwactwo. Osoby takie mogą być traktowane jako „swoje”, lecz jednocześnie inne, odmienne, różniące się od powszechnie obowiązujących norm społecznych czy kulturowych. Niekiedy wzbudzając także podziw, zachwyt, stanowiąc inspirację dla pozostałych, wzór do naśladowania. Nawet jednak i dziś, wśród powszechnie występujących haseł nakłaniających do akceptacji i tolerancji pozytywna waloryzacja odmienności jest zjawiskiem rzadkim. Wynika to z tego, że inność częściej niż zrozumienie i tolerancja budzi niezrozumienie, które w określonych kontekstach społecznych i kulturowych doprowadza do powstania dystansu społecznego. W przypadku braku dialogu społeczno-kulturowego ów dystans pogłębia się, brak zrozumienia odmiennych zachowań doprowadza do społecznego sprzeciwu wobec odmienności, do eskalacji niepokojów, lęków, a w konsekwencji do wrogości. Inny staje się Obcym.
Artykuły przedstawione w niniejszym tomie prezentują punkt widzenia różnych dyscyplin: archeologii, antropologii kulturowej, historii, historii sztuki czy filozofii. W prezentowanych tekstach problematyka odmienności rozważana jest przez pryzmat czynników czy motywów społecznych, etnicznych, religijnych, politycznych w różnych wymiarach, bo zarówno jednostek, społeczności lokalnych, jak i państwowym. Zdając sobie sprawę, że przekazywany na ręce Czytelnika tom naturalnie nie wyczerpuje tematu odmienności, redaktorzy mają nadzieję, że prezentowana praca przyczyni się do wzbogacenia dotychczasowej wiedzy oraz do dalszych studiów nad tą problematyką.
Justyna Żychlińska